angielska pisarka Mary Wollstonecraft (1759-1797) i jej najsłynniejsze dzieło, a Vindication of the Rights of Woman, obie osiągnęły ogromny rozgłos w gruzińskiej Anglii lat 1790. książka jest uważana za pierwszy pisemny dokument współczesnego ruchu feministycznego, a w niej Wollstonecraft argumentował za pełnymi prawami prawnymi, społecznymi i ekonomicznymi dla kobiet. Jej osiągnięcia i Renoma nie mogły jednak uchronić jej przed najgroźniejszym ze wszystkich chorób społecznych dla kobiet w jej czasach-porodem i związanym z nim ryzykiem medycznym., Zmarła kilka dni po urodzeniu córki, powieściopisarki Mary Wollstonecraft Shelley, autorki Frankensteina.
Wollstonecraft urodził się 27 kwietnia 1759 roku w Hoxton, niedaleko Londynu w Anglii, jako drugie z siedmiorga dzieci w rodzinie. Jej dziadek zarobił fortunę jako mistrz tkaczy w Londynie i dzięki dochodowym inwestycjom w nieruchomości, ale ojciec Wollstonecraft, Edward, zmarnował wiele z tego spadku. Próbował ugruntować swoją pozycję dżentelmena rolnika, ale prawie wszystkie jego przedsięwzięcia zakończyły się niepowodzeniem., Z tego powodu rodzina przeprowadzała się kilka razy, gdy Wollstonecraft był dzieckiem i wciąż rosła, pomimo trudności ekonomicznych. Presja doprowadziła Ojca Wollstonecraft do alkoholizmu, a związane z tym znęcanie się nad jego żoną, Elizabeth, miało głęboki wpływ na ich córkę i jej stosunek do małżeństwa.
Wollstonecrafts mieszkali w Yorkshire w latach 1768-1774, na farmie zwanej Walkington w Wolds. Byłby to najdłuższy czas, jaki Wollstonecraft kiedykolwiek żyła w jednym miejscu w swoim życiu., Została wysłana do miejscowej wiejskiej szkoły dla dziewcząt, gdzie kursy były przekrzywione w kierunku sztuki sprzątania, jak szycie i ogrodnictwo. Ideą było przygotowanie dorastających dziewcząt do ich przyszłych ról jako żon, matek i właściwych dam z klasy średniej. Po niepowodzeniu farmy Walkington Wollstonecrafts ponownie zamieszkali w Hoxton, a następnie spędzili rok w Walii, zanim powrócili do Londynu. W tym okresie życia Wollstonecraft poznała Frances (Fanny) Blood, która stała się jej najbliższą przyjaciółką., Uzupełniała również swoją podstawową edukację, czytając obszernie książki religijne, historyczne i filozoficzne, które udało jej się kupić lub wypożyczyć, i nadążała za bieżącymi wydarzeniami za pośrednictwem gazet i czasopism.
zmęczona życiem pod tyranią ojca, 19-letnia Wollstonecraft sprzeciwiła się rodzicom, podejmując pracę jako płatny towarzysz bogatej wdowie w Bath, kurorcie, które było popularnym miejscem dla nowo opłacanych zajęć w Anglii. Po dwóch latach wróciła do domu, by opiekować się matką, której stan zdrowia pogarszał się., Po śmierci matki Wollstonecraft mieszkała z rodziną Blooda, a w 1784 roku obie kobiety, wraz z dwiema siostrami Wollstonecraft, założyły szkołę z internatem dla młodych kobiet w północnej londyńskiej dzielnicy Islington.
rok później Blood ożenił się i przeprowadził do Portugalii, ale zmarł z powodu komplikacji po porodzie. Wollstonecraft już pożeglował, aby ją odwiedzić, a pod jej nieobecność szkoła była źle zarządzana przez siostry Wollstonecraft, które miały niewiele wiedzy finansowej. Została zamknięta w 1786 roku., Wollstonecraft spędził dziesięć miesięcy jako guwernantka dla dzieci Lorda i Lady Kingsborough w hrabstwie Cork w Irlandii. Podobnie jak w przypadku jej płatnego towarzystwa w Bath, uznała to doświadczenie za poniżające, chociaż dzieci ją lubiły. Podobno miała kilka pamiętnych bitew z Lady Kingsborough.
znalazła powołanie jako pisarka
doświadczenie szkoły w Islington miało jeden pozytywny wynik: było w pobliżu parku społeczności Newington Green, a Wollstonecraft wpadł w grupę liberalnych intelektualistów znanych jako Newington Green circle., Grupa była kierowana przez Unitariańskiego ministra, Richarda Price ' a, a oni powitali porywającą, oczytaną młodą kobietę na swoich grupach dyskusyjnych. Krąg służył przedstawieniu Wollstonecraft kilku wpływowym postaciom, w tym wydawcy Josepha Johnsona, który w 1787 roku zatrudnił ją jako asystentkę redakcyjną dla jego nowego przeglądu analitycznego. W tym samym roku Johnson opublikował pierwszą książkę Wollstonecraft, Thoughts on the Education of Daughters. Praca jest zbiorem esejów dla rodziców dotyczących zagadnień wychowania i samooceny dla dziewcząt i młodych kobiet.,
w następnym roku ukazała się pierwsza powieść Wollstonecraft, Mary: a Fiction. Na wpół autobiograficzna praca, napisana w trzeciej osobie, podąża za historią nieszczęśliwej żony w zaaranżowanym małżeństwie, która jest pozostawiona sama na długi czas przez męża. Jej bliski przyjaciel umiera w Portugalii, ona znajduje się przyciągnięty do męskiego znajomego, który również umiera, i znajduje mały cel w jej życiu, z wyjątkiem pracy charytatywnej.
Wollstonecraft żyła wtedy życiem, które było drastycznie przeciwne do tego, które wyobrażała sobie jako sytuację mężatki., Była niezależna i miała własne dochody, co było nie lada wyczynem dla kobiety z jej epoki i klasy. W tym czasie kobiety nie uczęszczały na uniwersytet ani nie pracowały poza domem, chyba że były częścią klas robotniczych i brały udział w pracach męskich lub rolniczych. Ale Wollstonecraft miała własne mieszkanie w Londynie i była w stanie pomóc siostrom finansowo., Kolejna jej książka, która została opublikowana w 1788 roku, Original Stories, from Real Life, była pierwszym z jej tytułów, które dobrze się sprzedają, a część jej odwołania wydawała się być w mało prawdopodobnych głównych bohaterów, dwie siostry, które są córkami zamożnej rodziny, ale mają mało wykształcenia. Niektóre aspekty tej książki były uważane za wzorowane na rodzinie Kingsborough w hrabstwie Cork.,
Po rewolucji francuskiej w 1789 roku Wydrukowano mnóstwo nowych książek, które były kluczowym wydarzeniem w historii Europy, które było światłem nadziei dla uciśnionych, dając jednocześnie poczucie niepokoju bogatym. Wollstonecraft pisała dla New Analytical Review, a także uczyła się niemieckiego, francuskiego i holenderskiego, aby mogła tłumaczyć tytuły opublikowane za granicą na temat filozofii dla dodatkowego dochodu., Wollstonecraft stał się częścią znanej grupy londyńskich liberałów, znanej jako Johnson circle, i byli zbiorowo oburzeni odpowiedzią Edmunda Burke ' a, znanego członka Izby Gmin, który wcześniej wspierał bunt amerykańskich kolonii przeciwko Koronie Brytyjskiej. W swoich rozważaniach na temat rewolucji we Francji Burke opowiadał się za monarchią dziedziczną i klasą arystokratyczną i ostrzegał, że Wydarzenia we Francji źle się zakończą.,
traktat Burke 'a wywołał poruszenie w Anglii i skłonił Wollstonecraft do szybkiego napisania windykacji Praw Człowieka, która została opublikowana anonimowo przez Johnsona w grudniu 1790 roku, zaledwie miesiąc po książce Burke' a. Wkrótce potem ukazało się drugie wydanie z nazwiskiem Wollstonecraft. Odrzucała argumenty Burke ' a jeden po drugim, a wynikająca z tego debata polityczna rozsławiła ją w Londynie i całej Anglii., Niezwykle rzadko kobieta brała udział w takich publicznych lub opublikowanych dyskusjach na temat bieżących wydarzeń, ale jej celem było udowodnienie, że kobiety są równe mężczyznom na wszystkich poziomach, z wyjątkiem być może fizycznego.
kolejna książka Wollstonecraft przedstawiła te argumenty i potwierdziła jej miejsce w historii feminizmu. W 1792 r. Johnson opublikował windykację praw kobiety, która ponownie wywołała wielkie poruszenie. Autor twierdził, że wszyscy ludzie, bez względu na płeć, są duchowo równi, a zatem kobiety powinny mieć takie same możliwości edukacyjne jak mężczyźni., Powinni oni również korzystać z równości w swoich małżeństwach oraz innych praw prawnych i społecznych. W jednym z rozdziałów Wollstonecraft twierdził, że brak wykształcenia pozostawia nawet dobrze zamężne kobiety nieszczęśliwe i skłonne do dręczenia swoich sług. „Domownicy są pozbawieni niewinnych odpustów”, napisała, ” i zmuszeni do pracy ponad ich siły, aby umożliwić znakomitej kobiecie utrzymanie lepszego stołu i przyćmić sąsiadów w finezji i paradzie.”
Wollstonecraft tymczasem kontynuowała swój własny, niekonwencjonalny styl życia., Przez pewien czas była platonicznie związana z Henrym Fuselim, szwajcarskim malarzem i pisarzem, ale był żonaty. W pewnym momencie napisała do jego żony, Sophii, i zaproponowała im życie w nie-seksualnym małżeńskim trójkącie, co Madame Fuseli odrzuciła. Spragniona nowej przygody, Wollstonecraft pojechała do Paryża we Francji, aby mogła pisać o rewolucji francuskiej z pierwszej ręki. Ale egalitarny duch pierwotnego wydarzenia został porwany przez siły reakcyjne we Francji i nadszedł okres łamania praw człowieka, znany jako „Terror”., Wollstonecraft była należycie rozczarowana, co było widoczne w jej książce z 1794 roku, An Historical and Moral View of the French Revolution, and the Effect it has made in Europe.
został samotnym rodzicem
w Paryżu Wollstonecraft zakochał się w amerykańskim odkrywcy, pisarzu i przedsiębiorcy Gilbercie Imlayu. Był żołnierzem Armii Rewolucyjnej, ale teraz handlował ałunem i mydłem. Klimat polityczny terroru pogrążył się w takim chaosie, że stał się niebezpieczny dla brytyjskich obywateli w mieście i w pewnym momencie Wollstonecraft udał się z Imlay do USA., W ambasadzie, gdzie oficjalnie zarejestrowała się jako jego żona. Nie wzięli ślubu, ale spodziewała się pierwszego dziecka i założyli domostwo w Neuilly pod Paryżem. Tak samo jak mąż w powieści Mary, Imlay zostawił ją samą na długi czas i dallied z innymi kobietami. Pojechała za nim do Hawru, gdzie w maju 1794 urodziła się jej córka Fanny. Opuścił ją ponownie, a ona pojechała za nim do Londynu, gdzie odkryła, że mieszka z inną kobietą. Jej odpowiedzią była próba samobójcza, być może poprzez spożycie laudanum, pochodnej opium, w maju 1795 roku.,
Imlay zasugerował, że przyjmie dla niego rolę biznesową i zaaranżował jej podróż do Skandynawii, aby służyć jako agent dla jego nowego przedsięwzięcia żeglugowego. Wzięła ze sobą Niemowlę Fanny i pokojówkę i popłynęła do Goteborg w Szwecji. Spędził miesiące od czerwca do października 1795 roku podróżując przez Szwecję, Norwegię i Danię, wiele z nich próbując odnaleźć zaginiony ładunek srebra z jednego ze statków Imlay. Był to niebezpieczny czas na podróżowanie, z dużą częścią Europy w stanie wojny, a Wollstonecraft nie był w stanie rozwiązać kwestii skradzionego srebra., Napisała wiele listów do Imlay, które zostały opublikowane po jej śmierci jako listy napisane podczas krótkiego pobytu w Szwecji, Norwegii i Danii. Krytycy literaccy uważają je za najlepsze przykłady twórczości Wollstonecraft, zawierające jej elokwentnie sformułowane obserwacje wsi, miast i mieszkańców Skandynawii, zmieszane z deklaracjami jej pasji do Imlay.
jednak w Londynie Wollstonecraft odnalazł Imlay mieszkającą z aktorką sceniczną., Zrozpaczona, wyszła z domu podczas październikowej ulewy na Most nad Tamizą, gdzie po raz kolejny próbowała popełnić samobójstwo, ale została uratowana przez rybaków. Jej Romantyczne życie poprawiło się trzy miesiące później, kiedy ponownie poznała Williama Godwina, którego znała z kręgu Johnsona. Zakochali się i pod koniec 1796 roku Wollstonecraft znów była w ciąży. Chociaż Godwin był, podobnie jak ona, moralnie przeciwny instytucji małżeństwa, zgodził się na formalny związek w celu ochrony praw dziecka, a ślub odbył się w St., Kościół Pancras w Londynie 29 marca 1797. Mieszkali w osobnych, ale przyległych kwaterach, co odpowiadało obu ich temperamentom.
Babcia Frankensteina
Wollstonecraft zaczęła rodzić 30 sierpnia 1797 roku i urodziła córkę o imieniu Mary. Ale poród poszedł źle, a łożysko pozostało w ciele matki. Stała się toksyczna i doprowadziła do zatrucia krwi, które zabiło Wollstonecraft 10 września 1797 roku., Pozostawiła niedokończoną powieść, Maria, or the Wrongs of Woman, która została opublikowana rok po jej śmierci przez Godwina w jego wspomnieniach autora windykacji praw kobiety. Jego biografia po raz kolejny wzbudziła kontrowersje, ponieważ przyjaciele Wollstonecraft byli przerażeni objawieniami dotyczącymi Fuseli i Imlay, podczas gdy jej wrogowie chwytali się jej bardziej tawdrierskich aspektów z radością. Chociaż Wollstonecraft tak przekonująco argumentował prawa kobiet w swoich pismach, jej osobiste wybory sprawiły, że feministki nie chciały dać jej pełnej należności., Dla pokolenia aktywistów i teoretyków, które podążało za nią, była oceniana jako kobieta na zawsze na łasce własnych namiętności.
Godwin kontynuował karierę jako myśliciel polityczny, pisarz i liberalny maverick, wychowując ich córkę Mary w postępowym i ukierunkowanym na edukację środowisku. W wieku 16 lat uciekła z poetą Percym Bysshe Shelleyem. Kilka lat później wyprodukowała jeden z klasyków literatury zachodniej, Frankenstein.
Książki
Concise Dictionary of British Literary Biography, Volume 3: Writers of the Romantic Period, 1789-1832. Farmington Hills, Mich.,: Gale, 1992.
periodyki
Guardian (Londyn, Anglia), 12 kwietnia 2003.