Teoria i teologia
konfucjanizm obraca się wokół dążenia do jedności indywidualnej jaźni i boga nieba (tiān 天), lub, inaczej mówiąc, wokół relacji między ludzkością a niebem., Zasada nieba (Lǐ 理 lub dào道) – porządek stworzenia i źródło Boskiej władzy, monistyczna w swej strukturze. Jednostki mogą uświadomić sobie swoje człowieczeństwo i stać się jednością z niebem poprzez kontemplację takiego porządku. Ta transformacja jaźni może zostać rozszerzona na rodzinę i społeczeństwo, aby stworzyć harmonijną wspólnotę powierniczą., Joël Thoraval studiował Konfucjanizm jako rozproszoną religię cywilną we współczesnych Chinach, stwierdzając, że wyraża się ona w powszechnym czczeniu pięciu Bytów kosmologicznych: nieba i ziemi (Di 地), władcy lub rządu( jūn 君), przodków (qīn 親) i mistrzów (shī 師).
niebo nie jest jakimś bytem istniejącym przed światem doczesnym., Według uczonego Stephana Feuchtwanga, w Chińskiej kosmologii, która nie jest tylko konfucjańska, ale podzielana przez wszystkie chińskie religie, „wszechświat tworzy się z pierwotnego chaosu energii materialnej” (hundun and I Qi 氣), organizując się poprzez biegunowość yin i yang, która charakteryzuje każdą rzecz i życie. Stworzenie jest zatem ciągłym porządkiem; nie jest stworzeniem ex nihilo., Yin i yang są niewidzialne i widzialne, otwarte i aktywne, nieoczywiste i ukształtowane; charakteryzują roczny cykl (zima i lato), krajobraz (zacieniony i jasny), Płeć (Kobieta i mężczyzna), a nawet historię społeczno-polityczną (nieporządek i porządek). Konfucjanizm polega na znalezieniu „środkowych dróg” pomiędzy yin i yang w każdej nowej konfiguracji świata.,
Konfucjanizm uzgadnia zarówno wewnętrzną, jak i zewnętrzną polaryzację kultywacji duchowej, czyli samo-kultywacji i odkupienia świata, zsyntetyzowane w ideale „roztropności wewnątrz i królewskości bez”. Rén, tłumaczone jako „człowieczeństwo” lub esencja właściwa istoty ludzkiej, jest charakterem współczującego umysłu; jest cnotą obdarzoną przez niebo i jednocześnie środkami, za pomocą których człowiek może osiągnąć jedność z niebem, rozumiejąc swoje własne pochodzenie w niebie, a zatem boską istotę., W dàtóng shū (大同书; 大同書) definiuje się jako „tworzyć jedno ciało ze wszystkimi rzeczami” i ” gdy jaźń i inni nie są rozdzieleni … współczucie jest pobudzone”.
Tiān i bogowie
podobnie jak inne symbole, takie jak sauwastika, wàn 卍 („wszystko”) w Języku Chińskim, Mezopotamski 𒀭 Dingir/An („niebo”), a także Chiński 巫 wū („szaman”; w skrypcie Shang reprezentowany przez krzyż potężny☩), Tiān odnosi się do północnego bieguna niebieskiego (北極 Běijí), obrotu i sklepienia nieba z wirującymi konstelacjami., Jest to przybliżone przedstawienie Tiānmén 天門 („brama nieba”) lub tiānshū 天樞 („pivot of Heaven”) jako precesyjnego północnego bieguna nieba, z α Ursae Minoris jako gwiazdą biegunową, z wirującymi konstelacjami rydwanów w czterech fazach czasu. Według teorii Rezy Assasiego wan może być nie tylko skoncentrowany w bieżącym biegunie precesyjnym na α Ursae Minoris, ale także bardzo blisko północnego bieguna ekliptycznego, jeśli Draco (Tiānlóng 天龙) zostanie pomyślany jako jedna z jego dwóch wiązek.,
Tiān (天), kluczowa koncepcja Chińskiej myśli, odnosi się do Boga nieba, północnych kulmenów nieba i jego wirujących gwiazd, ziemskiej Natury i jej praw, które pochodzą z nieba, do „nieba i ziemi” (to znaczy „wszystkich rzeczy”) i do inspirujących sił poza kontrolą człowieka. Istnieje taka liczba zastosowań w języku Chińskim, że nie można dać jednego tłumaczenia na język angielski.
Konfucjusz użył tego terminu w mistyczny sposób. Napisał w Anektach (7.23), że Tian dał mu życie, i że Tian oglądał i sądził (6.28; 9.,12). W 9.5 Konfucjusz mówi, że osoba może znać ruchy Tian, a to zapewnia poczucie szczególnego miejsca we wszechświecie. W 17.19 Konfucjusz mówi, że Tian przemówił do niego, choć nie słowami. Uczony Ronnie Littlejohn ostrzega, że Tian nie powinien być interpretowany jako osobowy Bóg porównywalny do Boga wiary Abrahamowej, w sensie nieziemskiego lub transcendentnego Stwórcy., Jest to raczej podobne do tego, co taoiści rozumieli przez Dao: „jak rzeczy są” lub „regularności świata”, co Stephan Feuchtwang utożsamia ze starożytną grecką koncepcją physis, „natury” jako generacji i regeneracji rzeczy i porządku moralnego. Tian może być również porównywany do Brahmana tradycji hinduistycznej i wedyjskiej. Uczony Promise Hsu, w ślad za Robertem B. Loudenem, wyjaśnił 17:19 („Co Tian kiedykolwiek powiedział? Jednak są cztery pory roku i są setki rzeczy, które powstają. Co na to Tian?,”), sugerując, że chociaż Tian nie jest „osobą mówiącą”, to ciągle „robi” poprzez rytmy Natury i komunikuje „jak ludzie powinni żyć i działać”, przynajmniej tym, którzy nauczyli się uważnie słuchać.
Zigong, uczeń Konfucjusza, powiedział, że Tian ustawił mistrza na drodze, aby stać się mędrcem (9.6). W 7.23 Konfucjusz mówi, że nie ma wątpliwości, że Tian dał mu życie i z niego rozwinął prawą cnotę (德 dé). W 8.19 mówi, że życie mędrców przeplata się z Tian.,
Co do osobistych bogów (feng Shen, energii, które pochodzą od i odtwarzać Tian) enliving natury, analekta, Konfucjusz mówi, że jest to właściwe (义; 義; yì) dla kultu narodu (敬 jìng), choć przez odpowiednie obrzędy (礼; 禮; lǐ), co sugeruje szacunek pozycji i uznania. Sam Konfucjusz był mistrzem rytualnym i ofiarnym. Odpowiadając uczniowi, który zapytał, czy lepiej jest złożyć ofiarę Bogu pieca, czy Bogu rodziny (popularne powiedzenie), w 3.13 Konfucjusz mówi, że aby odpowiednio modlić się do bogów, należy najpierw poznać i szanować niebo. W 3.,12 wyjaśnia, że rytuały religijne dają znaczące doświadczenia i trzeba składać ofiary osobiście, działając w obecności, w przeciwnym razie „to jest to samo, co nie składając ofiar w ogóle”. Obrzędy i ofiary dla bogów mają znaczenie etyczne: generują dobre życie, ponieważ udział w nich prowadzi do przezwyciężenia jaźni. Anal 10.11 mówi, że Konfucjusz zawsze zabierał niewielką część swojego jedzenia i umieszczał je na misach ofiarnych jako ofiarę dla swoich przodków.,
inne ruchy, takie jak Mohizm, który został później wchłonięty przez Taoizm, rozwinęły bardziej teistyczną ideę nieba. Feuchtwang wyjaśnia, że różnica między konfucjanizmem a taoizmem polega przede wszystkim na tym, że pierwszy koncentruje się na realizacji gwiezdnego porządku nieba w społeczeństwie ludzkim, podczas gdy drugi na kontemplacji Dao, która spontanicznie powstaje w naturze.,Zhang Hui (大大大 zhāng Huī gōng dàdiàn), Katedra przodków korporacji Zhang, w ich domu przodków w Qinghe, Hebei
jak wyjaśnia Stephan feuchtwang, porządek pochodzący z nieba chroni świat, a za nim musi podążać ludzkość, znajdując „Środkową drogę” między siłami yin i Yang w każdej nowej konfiguracji rzeczywistości., Harmonia społeczna lub moralność jest identyfikowana jako patriarchat, który wyraża się w czczeniu przodków i deifikowanych przodków w linii męskiej, w przodkowych sanktuariach.
konfucjańskie kodeksy etyczne określa się jako humanistyczne. Mogą być praktykowane przez wszystkich członków Towarzystwa. Etyka konfucjańska charakteryzuje się promowaniem cnót, obejmujących pięć stałych, Wǔcháng( 五常) w języku chińskim, opracowanych przez uczonych konfucjańskich z odziedziczonej tradycji za czasów dynastii Han., Pięć stałych:
- dzieci (仁, życzliwość, ludzkość);
- Yì (义; 義, prawości i sprawiedliwości);
- Lǐ (礼; 禮, odpowiedniego obrzędu);
- Ji (智, wiedzy);
- Xìn (信, integralność).
to towarzyszy klasycznej Sìzì (四字), który wyróżnia cztery cnoty, z których jeden wchodzi w skład pięciu stałych:
- Zhōng (忠, lojalność);
- Xiào (孝, synowskiej pobożności);
- Tse (节; 節, na wypadek nieprzewidzianych okoliczności);
- Yì (义; 義, sprawiedliwość).,
Humaneness
Rén (chiń. 仁) jest konfucjańską cnotą oznaczającą dobre uczucie, którego cnotliwy człowiek doświadcza, będąc altruistą. Jest to przykładem normalnego uczucia opiekuńczego dorosłego do dzieci. Uważa się ją za istotę człowieka, obdarzonego niebem, a jednocześnie za środki, za pomocą których człowiek może działać zgodnie z zasadą nieba (天理, tiān Lǐ) i stać się z nią jednością.,
Yán Huí, najwybitniejszy uczeń Konfucjusza, poprosił swego mistrza, aby opisał Zasady rén, a Konfucjusz odpowiedział: „nie należy widzieć niczego niewłaściwego, słyszeć niczego niewłaściwego, mówić nic niewłaściwego, nie robić niczego niewłaściwego.”Konfucjusz zdefiniował również réna w następujący sposób:” pragnąc być ugruntowanym sam, stara się także ustanowić innych; pragnąc być powiększonym sam, stara się także powiększyć innych.”
innym znaczeniem rén jest ” nie robić innym tak, jak byś sobie tego nie życzył.”Konfucjusz powiedział także:” rén nie jest daleko; ten, kto go szuka, już go znalazł.,”Rén jest blisko człowieka i nigdy go nie opuszcza.
obrzęd i centrowanie
koreański obrzęd konfucjański w Jeju
li (礼; 禮) jest klasycznym chińskim słowem, które znajduje swoje najszersze zastosowanie w konfucjańskiej i Postkonfucjańskiej filozofii chińskiej., Li jest różnie tłumaczone jako „rytuał” lub „rozum”, „stosunek”w czystym znaczeniu wedyjskiego prawa („prawo”,” porządek”), gdy odnosi się do prawa kosmicznego, ale odnosząc się do jego realizacji w kontekście ludzkiego zachowania społecznego, zostało również przetłumaczone jako” obyczaje”,” miary „i” zasady”, między innymi. Li oznacza również obrzędy religijne, które ustanawiają relacje między ludzkością a bogami.
według Stephana Feuchtwanga obrzędy są rozumiane jako „to, co czyni niewidzialne widzialnym”, umożliwiając ludziom kultywowanie podstawowego porządku natury., Prawidłowo wykonane rytuały poruszają społeczeństwo w zgodzie z ziemskimi i niebiańskimi (Astralnymi) siłami, ustanawiając harmonię Trzech Królestw—nieba, ziemi i ludzkości. Praktyka ta jest definiowana jako „centrowanie” (央 yāng lub 中 zhōng). Wśród wszystkich rzeczy stworzenia, ludzie sami są „centralni”, ponieważ mają zdolność kultywowania i centrowania sił naturalnych.
Li uosabia całą sieć interakcji między ludzkością, obiektami ludzkimi i naturą. Konfucjusz włącza w swoje dyskusje na li tak różnorodne tematy, jak nauka, picie herbaty, tytuły, żałoba i rządy., Xunzi cytuje piosenki i śmiech, płacz i lament… ryż i proso, ryby i mięso… noszenie ceremonialnych czapek, haftowanych szat i wzorzystych jedwabów, lub ubrań postnych i żałobnych… przestronne pokoje i zaciszne sale, miękkie maty, kanapy i ławki ” jako istotne części tkaniny li.
Konfucjusz wyobrażał sobie, że właściwe rządy kierują się zasadami li.niektórzy Konfucjanie proponowali, że wszyscy ludzie mogą dążyć do doskonałości poprzez uczenie się i praktykowanie li., Ogólnie Rzecz Biorąc, Konfucjanie uważają, że rządy powinny położyć większy nacisk na li i polegać znacznie mniej na karaniu, gdy rządzą.
lojalność
lojalność (忠, zhōng) jest szczególnie istotna dla klasy społecznej, do której należała większość uczniów Konfucjusza, ponieważ najważniejszym sposobem, aby ambitny młody uczony został prominentnym urzędnikiem, było przystąpienie do służby cywilnej władcy.
sam Konfucjusz nie proponował, że „siła czyni dobro”, ale raczej, że przełożony powinien być posłuszny ze względu na swoją moralną prostotę., Ponadto lojalność nie oznacza podporządkowania się władzy. Wzajemność jest bowiem wymagana także od przełożonego. Jak stwierdził Konfucjusz ” książę powinien zatrudnić swojego ministra zgodnie z zasadami przyzwoitości; ministrowie powinni służyć swojemu księciu wiernością (lojalnością).,”
podobnie Mencjusz powiedział również ,że ” kiedy książę traktuje swoich ministrów jak swoje ręce i nogi, jego ministrowie uważają ich księcia jak ich brzuch i serce; kiedy traktuje ich jak swoje psy i konie, oni uważają go za innego człowieka; kiedy uważa ich za ziemię lub trawę, uważają go za zbójca i wroga.”Ponadto Mencjusz wskazał, że jeśli władca jest niekompetentny, należy go zastąpić. Jeśli władca jest zły, ludzie mają prawo go obalić. Od dobrego Konfucjanina oczekuje się również, że w razie potrzeby będzie się modlił ze swoimi przełożonymi., Jednocześnie właściwy władca Konfucjański powinien również przyjąć Rady swoich ministrów, ponieważ pomoże mu to lepiej rządzić królestwem.
w późniejszych wiekach jednak często kładziono większy nacisk na obowiązki panującego wobec władcy, a mniej na obowiązki władcy wobec panującego. Podobnie jak synowska pobożność, lojalność była często obalana przez autokratyczne reżimy w Chinach. Niemniej jednak, przez wieki, wielu Konfucjanów nadal walczyło przeciwko niesprawiedliwym zwierzchnikom i władcom. Wielu z tych Konfucjanów cierpiało, a czasami umierało z powodu ich przekonania i działania., W epoce Ming-Qing wybitni Konfucjaniści, tacy jak Wang Yangming, promowali indywidualność i niezależne myślenie jako przeciwwagę dla podporządkowania się władzy. Słynny myśliciel Huang Zongxi również ostro skrytykował autokratyczny charakter systemu cesarskiego i chciał utrzymać władzę cesarską w ryzach.
Wielu Konfucjanów zdawało sobie również sprawę, że lojalność i pobożność synowska mogą wchodzić w konflikt między sobą. Może to być prawdą zwłaszcza w czasach społecznego chaosu, jak na przykład w okresie transformacji Ming-Qing.,
pobożność Filialna
w filozofii konfucjańskiej pobożność filialna (孝, xiào) jest cnotą szacunku dla rodziców i przodków oraz hierarchii w społeczeństwie: ojciec-syn, starszy–młodszy i mężczyzna–kobieta. Konfucjański klasyk Xiaojing („Księga pobożności”), uważany za napisany w okresie Qin-Han, był historycznie autorytatywnym źródłem na temat konfucjańskiej doktryny xiào., Książka, rozmowa między Konfucjuszem i jego uczniem Zeng Shen, jest o tym, jak założyć dobre społeczeństwo, stosując zasadę xiào.,
w ogólniejszym ujęciu pobożność synowska oznacza bycie dobrym wobec rodziców; dbanie o rodziców; angażowanie się w dobre postępowanie nie tylko wobec rodziców, ale także poza domem, aby nieść dobre imię rodzicom i przodkom; dobrze wypełniać obowiązki swojej pracy, aby uzyskać materialne środki wspierania rodziców, a także dokonywać ofiar na rzecz przodków; nie buntować się; okazywać miłość, szacunek i wsparcie; żona w pobożności synowskiej musi bezwzględnie być posłuszna mężowi i troszczyć się o całą rodzinę całym sercem., okazywać uprzejmość; dbać o męskich spadkobierców, podtrzymywać braterstwo między braćmi; mądrze doradzać rodzicom, w tym zniechęcać ich do moralnej niesprawiedliwości, ponieważ ślepo podążanie za życzeniami rodziców nie jest uważane za xiao; okazywać smutek z powodu ich choroby i śmierci; i składać ofiary po ich śmierci.
pobożność synowska jest uważana za kluczową cnotę w chińskiej kulturze i jest głównym przedmiotem wielu opowieści. Jednym z najbardziej znanych zbiorów takich opowiadań jest „The Twenty-four Filial exemples”., Opowieści te ukazują, jak dzieci ćwiczyły swoją synowską pobożność w przeszłości. Podczas gdy Chiny zawsze miały różnorodność przekonań religijnych, synowska pobożność była wspólna dla prawie wszystkich z nich; historyk Hugh D. R. Baker nazywa szacunek dla rodziny jedynym elementem wspólnym dla prawie wszystkich chińskich wierzących.
relacje
harmonia społeczna wynika po części z tego, że każdy człowiek zna swoje miejsce w porządku naturalnym i dobrze gra swoją rolę., Wzajemność lub odpowiedzialność (renqing) wykracza poza pobożność synowską i obejmuje całą sieć stosunków społecznych, nawet szacunek dla władców. Kiedy książę Jing Qi zapytał o rząd, przez który miał na myśli właściwą administrację, aby przynieść harmonię społeczną, Konfucjusz odpowiedział:
jest rząd, kiedy książę jest księciem, a minister jest ministrem; kiedy ojciec jest ojcem, a syn jest synem
— (Anal XII, 11, tr. Legge)
szczególne obowiązki wynikają z danej sytuacji w stosunku do innych., Jednostka stoi jednocześnie w kilku różnych relacjach z różnymi ludźmi: jako junior w stosunku do rodziców i starszych, a jako senior w stosunku do młodszego rodzeństwa, studentów i innych. Podczas gdy Juniorzy są uważani w konfucjanizmie za winnych swoim seniorom szacunek, seniorzy mają również obowiązki życzliwości i troski wobec juniorów. To samo dotyczy relacji męża i żony, gdzie mąż musi okazać życzliwość wobec żony, a żona musi szanować męża w zamian., Ten temat wzajemności istnieje w kulturach wschodnioazjatyckich do dziś.
pięć więzów to: władca z władcą, ojciec z synem, mąż z żoną, starszy brat z młodszym bratem, przyjaciel z przyjacielem. Każdy z uczestników tych zestawów relacji miał określone obowiązki. Takie obowiązki rozciągają się również na zmarłych, gdzie żyjący stoją jako synowie swojej zmarłej rodziny. Jedyną relacją, w której szacunek dla starszych nie jest podkreślany, była relacja przyjaciel-przyjaciel, w której zamiast tego podkreśla się wzajemny równy szacunek., Wszystkie te obowiązki przybierają praktyczną formę określonych rytuałów, na przykład rytuałów ślubu i śmierci.jun子 jūnzǐ, „syn pana”) – Chiński termin filozoficzny, często tłumaczony jako „dżentelmen” lub „przełożona osoba” i używany przez Konfucjusza w jego dziełach do opisania idealnego człowieka. W I Ching jest używany przez księcia Wen.
W konfucjanizmie mędrzec lub mądry jest idealną osobowością; jednak bardzo trudno jest stać się jednym z nich. Konfucjusz stworzył model junzi, dżentelmena, który może zostać osiągnięty przez każdą osobę., Później Zhu Xi określił junzi jako drugiego po mędrcu. Istnieje wiele cech junzi: może żyć w ubóstwie, robi więcej i mówi mniej, jest lojalny, posłuszny i kompetentny. Junzi sam się uczy. Ren jest podstawą do zostania junzi.
jako potencjalny przywódca narodu, syn władcy wychowywany jest na wyższą pozycję etyczną i moralną, a dzięki swej cnocie zyskuje wewnętrzny spokój. Dla Konfucjusza junzi podtrzymywał funkcje rządu i rozwarstwienia społecznego poprzez swoje wartości etyczne., Pomimo jego dosłownego znaczenia, każdy sprawiedliwy człowiek chcący się poprawić może stać się junzi.
przeciwnie, xiaoren (小人, xiăorén, „mała lub drobna osoba”) nie rozumie wartości cnót i dąży tylko do natychmiastowych zysków. Małostkowa osoba jest egoistyczna i nie bierze pod uwagę konsekwencji swojego działania w ogólnym schemacie rzeczy. Jeśli władca zostanie otoczony przez xiaorena w przeciwieństwie do junziego, jego rządy i jego ludzie będą cierpieć z powodu ich małostkowości., Przykłady takich osób xiaoren mogą wahać się od tych, którzy nieustannie oddają się zmysłowym i emocjonalnym przyjemnościom przez cały dzień, do polityka, który interesuje się jedynie władzą i sławą; ani szczerze nie dąży do długoterminowej korzyści innych.
junzi Uważa się, że jego czysta cnota doprowadziłaby innych do naśladowania jego przykładu. Ostatecznym celem jest to, że rząd zachowuje się jak rodzina, junzi jest latarnią synowskiej pobożności.,
rektyfikacja imion
Konfucjusz uważał, że zaburzenia społeczne często wynikają z braku postrzegania, rozumienia i radzenia sobie z rzeczywistość. Tak więc u podstaw bałaganu społecznego może leżeć niemożność nazywania rzeczy po imieniu, a jego rozwiązaniem było zhèngmíng (正名; zhèngmíng;” korekta terminów”). Dał Wyjaśnienie zhengminga jednemu ze swoich uczniów.,
Zi-lu powiedział: Co uznasz za pierwszą rzecz do zrobienia?”
Mistrz odpowiedział: „Co jest konieczne do sprostowania imion.”
” So! w rzeczy samej!”powiedział Zi-lu. „Jesteś daleko od celu! Dlaczego musi być takie sprostowanie?”
Mistrz powiedział: „jakże jesteś niekulturalny, Yu! Człowiek nadrzędny nie może troszczyć się o wszystko, tak jak nie może iść sprawdzić wszystkiego!
Jeśli nazwy nie są poprawne, język nie jest zgodny z prawdą rzeczy.,
Jeśli język nie jest zgodny z prawdą rzeczy, sprawy nie mogą być prowadzone do sukcesu.
gdy nie da się prowadzić spraw do sukcesu, nie rozkwitają dobre obyczaje i muzyka.
gdy nie rozkwitną obyczaje i muzyka, kary nie zostaną odpowiednio przyznane.
gdy kary nie są prawidłowo wymierzane, ludzie nie wiedzą, jak poruszać ręką lub stopą.
dlatego człowiek nadrzędny uważa za konieczne, aby imiona, których używa, mogły być wypowiadane odpowiednio, a także aby to, co mówi, mogło być wykonywane odpowiednio., To, czego człowiek nadrzędny wymaga, to tylko to, że w jego słowach nie może być nic błędnego.”
(Anal XIII, 3, tr. Legge)
rozdział Xun Zi (22) „On The Rectification of Names” twierdzi, że starożytni mędrcy-królowie wybierali imiona (名; míng), które bezpośrednio odpowiadały rzeczywistościom (SH; shí), ale późniejsze pokolenia pomyliły terminologię, ukuły nową nomenklaturę, a tym samym nie mogły już odróżniać dobra od zła. Ponieważ harmonia społeczna ma ogromne znaczenie, bez odpowiedniego sprostowania nazw, społeczeństwo zasadniczo rozpadłoby się i ” przedsięwzięcia nie zostały zrealizowane.”